Βιογραφικό σημείωμα
Η Μαρία Γαβαλά είναι μυθιστοριογράφος, σκηνοθέτις του κινηματογράφου και σεναριογράφος. Γεννήθηκε στο Κορωπί Αττικής το 1947 και σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει κείμενα για τον κινηματογράφο και έχει μεταφράσει λογοτεχνικά έργα και κινηματογραφικά/θεωρητικά κείμενα.
Το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά της, Ο μικρός Γκοντάρ (2022), κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις. Το προηγούμενο μυθιστόρημά της, Κόκκινος Σταυρός (2018), επίσης από τις εκδόσεις Πόλις, συμπεριελήφθη στις βραχείες λίστες για το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 και το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Ο Αναγνώστης 2019.
Μυθιστορήματά της εκδόθηκαν επίσης από τις εκδόσεις Εστία και Κέδρος. Διηγήματά της δημοσιεύτηκαν στα λογοτεχνικά περιοδικά Δέντρο και Νέα Εστία, σε ένθετα των εφημερίδων Έθνος, Βήμα, Εποχή, όπως και σε ειδική έκδοση του Φεστιβάλ Αθηνών/Επιδαύρου. Κείμενά της για τον κινηματογράφο δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Σύγχρονος Κινηματογράφος και στις εκδόσεις του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Η ταινία της Το μαγικό γυαλί (1988) βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού. Η μικρού μήκους ταινία της, Περί έρωτος (1982), βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Γυναικών της Φλωρεντίας. Το 2022, η Μαρία Γαβαλά τιμήθηκε από το 63ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με ένα αφιέρωμα στις ταινίες της και την απονομή του Χρυσού Αλέξανδρου για το σύνολο της προσφοράς της στον κινηματογράφο.
Βιβλία
Ο μικρός Γκοντάρ, Πόλις, 2022
Κόκκινος Σταυρός, Πόλις, 2018
Ο λεμονόκηπος, Κέδρος, 2012
Από γυαλί, συλλογή διηγημάτων, Κέδρος, 2011
Tα κορίτσια της πλατείας, Πόλις, 2006
Ακραία καιρικά φαινόμενα, Εστία, 2003
Στη δροσιά των κήπων μου, Εστία, 2001
Παραθαλάσσιο θέρετρο το χειμώνα, Εστία, 1999
Η κυρία του σπιτιού, Εστία, 1996
Η υπηρέτρια των αγγέλων, Εστία, 1994
Ταινίες
Το μαγικό γυαλί, 1988, 103′
Το άρωμα της βιολέτας, 1985, 91′
Περί έρωτος (1ο μέρος – Χρυσάνθη: οι αποτυχίες), 1982, 39′
Αφήγηση, περιπέτεια-γλώσσα, σιωπή, 1979, 63′
Από τη μια άκρη στην άλλη, 1977, 25′
Κρεπ ντε Σιν, 1976, 30′
Άνθρωποι και τόποι υπό εξέλιξη, 1973, 25′
Μεταφραστικό έργο (επιλογή)
Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο, του Jean-Paul Dubois, Δώμα, 2020
Λακόμπ Λυσιέν, των Louis Malle, Patrick Modiano, Πόλις, 2017
Ταξιδιώτης δίχως αποσκευές, του Jean-Christophe Grangé, Καλέντης, 2016
Καϊκέν, του Jean-Christophe Grangé, Καλέντης, 2014
Ο δρόμος της ελπίδας, του David Khayat, Καλέντης, 2014
Η καλύτερη πλευρά των ανθρώπων, του Tristan Garcia, Πόλις, 2011
Νανά, του Émile Zola, 4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε., 2011
Κορίτσι, της Anne Wiazemsky, Πόλις, 2010
Το πορτρέτο, του Pierre Assouline, Πόλις, 2009
Η κατασκευή μιας ταινίας, του Frédéric Strauss, Πατάκης, 2008
Ένα βιβλίο για πέταμα, του Paul Desalmand, Πόλις, 2008
Το μιούζικαλ, του Michel Chion, Πατάκης, 2007
Δημοσιεύσεις διηγημάτων σε έντυπα
«Η βασίλισσα, το έτος 1965», Το Δέντρο, Χειμώνας 2021
«Τα σκυλιά του πολέμου», Η Εποχή των Βιβλίων, Δεκέμβριος 2021
«Τα τύμπανα της παρέλασης», Η Εφημερίδα των Συντακτών/Νησίδες, Μάρτιος 2019
«Οι πολλαπλές όψεις της προδοσίας», The Book’s Journal, Νοέμβριος 2017
«H επίθεση», Έθνος της Κυριακής, Ιούλιος 2016
«Αρμονία», Έθνος της Κυριακής, Ιούλιος 2012
«Ο γύρος του κόσμου», Έθνος της Κυριακής, Ιούλιος 2011
«Ο ηλικιωμένος που έψαχνε το…», Το Δέντρο, Χειμώνας 2008
«Κορίτσι με σκύλο», Εφημερίδα του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου , Ιούλιος 2008
«Ο ιππότης της Στοκχόλμης», Το Δέντρο, Άνοιξη 2001
«Πετροβολώντας τα ψάρια», Νέα Εστία, Μάιος 2001
Συμμετοχή σε συλλογικά συγγραφικά έργα (ως κριτικός/θεωρητικός του κινηματογράφου)
Ousmane Sembene, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2008
Μίκιο Ναρούσε, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2007
Patrice Chéreau, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2004
Abbas Kiarostami, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης / Καστανιώτης, 2004
Fritz Lang, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης / Καστανιώτης, 2003
Shohei Imamura, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2002
Κινηματογραφημένες πόλεις, Συλλογικό έργο, Πατάκης, 2002
Commedia all’ Italiana, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2002
Cahiers du Cinéma: Spécial Jacques Demy, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2001
Κριτική Κινηματογράφου, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), 2001
Carl Dreyer, Συλλογικό έργο, Εκδόσεις Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2001
Διακρίσεις/βραβεύσεις
α) στον τομέα της λογοτεχνίας:
Ο μικρός Γκοντάρ, Βραχεία Λίστα για το Βραβείο Πεζογραφίας Κλεψύδρα 2023
Κόκκινος Σταυρός, Βραχεία Λίστα για το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019
Κόκκινος Σταυρός, Βραχεία Λίστα για το Βραβείο Μυθιστορήματος του Αναγνώστη 2019
β) στον τομέα του κινηματογράφου:
Τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος, 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Το μαγικό γυαλί (1988), Κρατικό Βραβείο Ποιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού
Περί έρωτος (1982), Βραβείο Ταινίας Μικρού Μήκους, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Γυναικών της Φλωρεντίας
Κρεπ ντε Σιν (1976), Βραβείο του Δήμου Θεσσαλονίκης